Son 10 yıldır bir "koçluk" furyasıdır gidiyor diye düşünebilirsiniz. Okuduğunuz haberlerde, özellikle de eğitim dünyasındaki gelişmelerle kelime dağarcığımıza giren bu yeni tabirin ne ifade ettiğini ve ne işe yaradığını yalın bir dille açıklamak istiyorum.
Koç kelimesi İngilizce kökenli "coach" kelimesinin türkçe karakterlerle yazılmasından başka bir şey değil aslında...Etinden ve yününden yararlandığımız küçükbaş hayvan nesli değil yani, astrolojideki ilk burca verilen isimle de alakası yok... Tam karşılığını "taşıyıcı, ulaştırıcı" olarak türkçeleştirebiliriz. Bütün dünya dillerine giren bir terim olarak ta antrenör, yetiştirici, eğitici gibi bir mecazi anlamı da yüklenmektedir.
"Peki ama neden o zaman eğitimci veya antrenör değil de koç kelimesi kullanılmakta" diye soracak olursanız, buradaki koç; ilerlemeye, hayati değişimlere ve yolculuklara taşıyıcılık desteği verdiği için bu ismi almıştır diyebiliriz.Koçluk yapan birisinin danışmanlık yaptığı bireyler veya kurumları da "coachy" olarak adlandırabiliriz.
Koçluk hizmeti alabilmek için değişim ihtiyacının doğmuş olması gerekmektedir. Değişim ihtiyacı ise hedefler ve hayallerle ortaya çıkmaya başlar. Yahut, bireyin veya kurumun ulaşması gereken bir rol, bir mevki ihtiyacı olabilir. Soyut veya somut olarak duyulan bu gereksinimin karşılanması için mevcut potansiyel, yetkili koç tarafından danışanın sunduğu veriler ışığında ortaya çıkartılır. Hedeflenen mevki veya rol için olası tüm kaynaklar ve olasılıklar karşılıklı olarak ortaya çıkartılır ve denetimli bir şekilde, ihmale yer verilmeden, belirlenen ve hedeflenen sürede ulaşılmaya çalışılır.
Koçluk, başarılı ve yüksek potansiyel enerjiye sahip bireylerin ve kurumların hedefledikleri hayatları ve deneyimleri yaşamak için kullandığı araçlardan biri haline hızla gelmektedir. Bu kadar hızlı yayılmasının ve aranmasının sebebi, kısa zamanda etkin ve nitelikli sonuçlar elde etmesidir.
Koçluk, bir insanın gelişmesine, yeni bir beceri veya bilinç altında sahip olduğu bir değeri ortaya çıkarmasına, yetkinlik veya davranış öğrenmesine, kendisi için koyduğu hedeflere ve erişilebilir hayallerine ulaşmasına veya aşmakta zorlandığı bir problemini çözmesine destek olmaktır.
Koçluk, ilk olarak 60'lı yılların sonunda Amerika Birleşik Devletleri'nde, bütün bir kurumun etkinliğini yükseltebilmesi için çalışan kurumsal gelişim danışmanlarının yürüttükleri projelerin parçaları olarak, söz konusu kurumun bünyesindeki liderlerle birebir çalışmaları ile başladı denebilir. Yani koçluk kavramı aslında kurumsal ve belirli bir organizasyonun gelişim çalışmalarının entegre bir parçası idi. 1980'li yıllarda Thomas Leonard koçluğu daha geniş kitlelerin de yararlanacağı bir biçimde yapmaya ve profesyonel koçlar yetiştirmeye başladı.
Koçluk yapan bir profesyonel danışman, danışanlarına üç ana başlık altında destek olabilir;
- Hedeflerine ve erişilebilir hayallerine daha hızlı ve kolay ilerlemesi, fırsatları etkin biçimde değerlendirmesi, karşılaşılan engellerin çözülmesi veya engel olma fikrinden uzaklaştırılması
- Koçluk teknikleri uygulanırken, danışanın başka olay ve durumlara da taşınabilecek yeni davranış ve düşünüş biçimleri öğrenmesi, ana veya yan konularla ilgili "farkındalık kavramı" edinmesi
- Diğer taraftan, danışanın "farkındalığını fark etmesi" ve koçluk ilişkisi sonlandıktan itibaren danışanın karşılaştığı durumlardan yararlanırken, öğrenme yetkinliğini geliştirmeye devam etmesi ve hayati davranışlarını disiplin altına alıp özgürleşmesi
Kimler bir Koçla çalışır?
Yaşantısında da iyiye yönelik bir değişiklik yapmak, tam potansiyelini eyleme geçirmek isteyen ve bunun için çalışmaya, risk almaya hazır her birey koçluk desteği almalıdır. Girişimciler, iş sahipleri, profesyoneller, ve değişim sürecindeki insanlar ile gelişime açık şirketler genellikle bir koçla çalışırlar. Türkiye'de son 10 yıldır profesyonel yönetim anlayışının yerleşmesiyle ve batı kültürlerinin sistematiğine yaklaştıkça koçluk anlayışı yükselen değerlerden biri olarak ortaya çıkmaktadır. Kariyerleri veya yaşantılarında ulaştıkları seviyelerden bağımsız olarak koçla çalışan danışanların hepsinin ortak özelliği, hayatlarından daha fazlasını isteyen başarılı, ilerlemeye açık ve çağdaş bireyler ve bu bireylerden oluşan kurumlar olmaktadır.
Bir insan mühendisi olarak, koçluk ve araçları yoluyla siz dostlarımı, ulaşmak istediğiniz hedefin yolunda kendinizi adamanızı sağlar; hayatınızın her alanında daha fazla denge, yaşam sevinci, samimiyet, pozitif enerji, maddi - manevi bolluk, konsantrasyon ve özgürleşmenize neden olacak disiplini bulmanıza yardımcı olurum
